İngiltere eğitim sisteminin bir özeti – ana-ilk-orta-lise

Ankara Anlaşması yazı dizisinden sonra (bu arada vizeyi ilk seferde aldım, ve omuzlarımdan büyük bir yük kalktı demeden geçemeyeceğim – bu konuda son bir yazı daha yazacağım, biraz bilgi birikmesini bekleyelim) şimdi de bir diğer önemli konu, eğitim öğretim sistemi ile ilgili yazmayı seviyorum. Biliyorsunuz daha önce İngiltere’de eğitim sistemi üzerine yazmıştım, ve o dönem daha fazla bilgi isteyen takipçilerimiz olmuştu. İyi bir inceleme ve araştırma sürecinden geçmiş bir eğitim sistemi yazısı ile karşınızdayım. Tabii bizim kız daha 6 buçuk yaşında ne gerek var diye içimden geçirmiyor değilim ama zaman o kadar hızlı akıp geçiyor ki, sanki daha dün doğmuştu da sırtımızda gazını çıkartıyorduk ama şimdi de 6 yaşına gelmiş. Eğitim sistemi de Türkiye’de olduğu gibi  burada da bizim için bilinmezlerle dolu, ama bugün vereceğim özet buraya gelmek isteyenler için güzel bir temel oluşturacaktır. Biz İngiltere’ye gelirken bu konuların içine bodoslama daldığımız için, bu özeti yapmak veya internetten bulmak gibi bir lüksümüz olamadı maalesef. Zaten internette de bunu bu şekilde bulamazsınız 🙂 değeri büyük yani:)

Bugün zorunlu eğitim kısmını yazacağım yani 11.sınıf sonuna kadar olan eğitim ve öğretim. Evet İngiltere’de eğitim sistemi dediğimizde Milli Eğitim Müfredatı akla gelmeli ve bu konuda odak noktası alabileceğimiz 2 alan var. Milli müfredat temel yapısı ve müfredatın içindeki sınavlar. Milli Eğitim ve Öğretim Müfredatı 4 temel programdan oluşmuş  durumda. Kısaca İngilizce olarak KS (key stages of national curriculum) diyelim. Tüm müfredat yapısını ve ana sınav zamanlarını aşağıdaki gibi bir tabloda toparladım. Afiyetle inceleyebilirsiniz 🙂 Daha önceki yazımda KS konusunda yazdıklarımı okumanızı ve hatırlamanızı tavsiye ederim. Tekrar edecek olursak; İngiltere’de zorunlu eğitim 4 ana bölümden, programdan oluşmakta: Key stage 1: 5 – 7 yaşlar arası yani 1. ve 2. sınıflar. Key stage 2: 7-11 yaşlar arası yani 3,4,5,6. sınıflar. Key stage 3: 11-14  yaşlar arası yani 7,8,9. sınıflar. Key stage 4: 14-16 yaşlar arası yani 10 ve 11. sınıflar. Bu durumda Primary and Secondary school diye tabir edilen seneler yani 16. yaşın sonuna kadar eğitim zorunlu, bu da süper bir şey aslında değil mi? Buradan detaylarını inceleyebilirsiniz.

Tablodan anlaşıldığı üzere 1.sınıf sonundaki oyun merkezli değerlendirmeyi saymazsak zorunlu eğitimin yani 11.sınıf sonuna kadar 3 farklı kategoride sınav ve benzeri değerlendirme şekli var. Her biri ilgili yaz döneminin sonunda olacak şekilde okullar çocuğunuzun gelişimi ile ilgili rapor yazmak ve bu raporu size açıklamakla yükümlü.

Milli eğitim müfredatının 1. ve 2. bölümlerinde (KS-1 ve KS-2) yani 6.sınıfın sonuna kadar İngilizce, Matematik, Bilim, tasarım ve teknoloji, tarih, coğrafya, sanat, müzik, beden eğitimi ve yüzme, bilgisayar programlama, yabancı diller konuları bulunmakta. Bunlara ek olarak okullar din eğitimi (religious education-RE)’da vermek zorunda ancak isterseniz çocuğunuza din eğitiminin tamamını veya bir kısmını aldırmak istemeyebilirsiniz, bu esnekliği sağlıyorlar. Okullar bunlara ek olarak sıklıkla sağlık eğitimi, vatandaşlık ve modern yabancı diller konularında da dersler vermekteler. Gelelim sınavlara, 1. sınıfın sonundaki ses okuma bilgisi sınavı için öğrenciler öğretmenlerinin gösterdiği 40 adet kelimeyi sesli olarak okuyorlar, çocuğunuz yeterli düzeyde okuyamaz ise 2.senenin sonunda bunu tekrar yapmak durumunda, sınıfta kalmak yok ama testi tekrar ediyorlar. KS-1 değerlendirme testleri İngilizce okuma, gramer, noktalama işaretleri,  yazma ve matematik konularını içermekte. Genel olarak sınavlar mayıs ayında gerçekleştiriliyor ve test sonuçları aileler ile otomatik olarak paylaşılıyor. 2.Sınıfın sonunda işin içine temel matematik ve bilim konuları da giriyor. KS-2’nin yani 6.sınıfın sonunda bir diğer deyişle 11 yaşında çocuk ilk darbeyi alıyor diyebilirim. Mayıs ayında gerçekleştirilen sınav İngilizce okuma, gramer, noktalama işaretleri, yazma ve matematik konularını içeriyor ama daha da zorlaşıyor haliyle 🙂 Matematik, aritmetik, mantık, muhakeme gibi konular işin içine giriyor.  Sınav süresi 4 saati aşmıyor ve sonuçları yine temmuz ayında verilere duyuruluyor. Detaylı bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.

Eğitim müfredatının 3. ve 4. bölümlerinde (KS-3 ve KS-4) konular temel olarak yine aynı. Din derslerine ek olarak 11. yaştan itibaren cinsellik ve ilişki eğitimi devreye giriyor. Bu eğitimin amacı bu aktiviteye erken başlamayı desteklemek değil tabii, çocuklara üreme, cinsellik, üreme sağlığı gibi temel konuları öğretmek ve bu sayede sağlıklı bireyler olmalarını sağlamak. Din derslerinde olduğu gibi veliler isterlerse bu dersten çocuklarını muaf tutabilirler. Zorlama yok yani. Tüm okullar cinsellik eğitimi ile ilgili yazılı politikalarını oluşturmak ve bunu aileler ile paylaşmak zorundalar. 4.Bölümde yani 10. ve 11. sınıflarda zorunlu müfredat içinde İngilizce, matematik, bilim, bilgisayar programlama, beden eğitimi, vatandaşlık derslerine ek olarak sanat, tasarım ve teknoloji, beşeri bilimler ve modern yabancı diller derslerinden en azından birisi olacak şekilde bunlara ek olarak da din eğitimi ile cinsellik eğitimi dersleri var, yani hemen hemen 3. bölüm ile aynı müfredat programı diyebilirim. KS-4’deki sınav konusu ise genellikle GCSE yani General Certificate of Secondary Education. KS-3’ün sonunda genellikle öğretmenler GCSE’den söz etmeye başlıyorlar. GCSE 2 seneye yayılmış bir sınav sistemi, finalleri de 16 yaşında oluyor. Girmek zorunda değilsiniz tabii ama genellikle öğrencilerin çoğu 14 ve 15 yaşları arasında bu sınav maratonuna giriyorlar.

GCSE, eğitim öğretim hayatına devam etmek isteyenler veya bir işe girmek isteyenlerin hayatında önemli bir basamak, neden mi? Çünkü bir çok işveren ve kolej adaylardan en azından 5 alanda iyi bir GCSE sonucu istiyorlar. 10. ve 11. sınıflarda öğrenilen İngilizce, Matematik ve Bilim dersleri genellikle GCSE seviyesinde oluyor. Geriye kalan alanlarda hangi konuları seçeceğinize bağlı olarak okullar çeşitli kombinasyonlarda konuları öğrencilere sunmakta, bu da İngiltere’yi bizden farklılaştıran bir alan.

• Sanat (sanat ve tasarım, müzik, dans, drama ve modern sanatlar)
• Beşeri Bilimler (Tarih ve Coğrafya)
• Modern yabancı diller
• Ticaret
• Mühendislik
• Turizm
• Sağlık
• Hayat becerileri
• Üretim
• Sosyal bilimler

15 ve 16 yaşlarında yani KS-4’ün içinde, bir çok öğrenci şu alanlardaki eğitim ve sınav programı maratonuna giriyorlar;

• GCSE ( Lise Eğitimi Genel Sertifikası): Öğrenciler yukarıda bahsettiğim alanlarda sınavına girecekleri dersleri seçerler ve buna göre sınava hazırlanırlar. Sınavlardan A-B-C-D-E-F olmak üzere 7 farklı kademede not alınabilir. GCSE sınavından D-E-F-G alanlar CFS sınavına, A-B-C alanlar ise A-Levels ve AS-level Sınavlarına girebilirler.
• A-Levels Sınavları: GCSE sınavından iki yıl sonra girilebilir. Bu sınavlar yüksek öğrenim görmek isteyenler içindir. A-level sınavlarında da 7 not vardır. A-B-C-D-E-N-U. N başarısız ve U da değerlendirmeye alınmadı demektir. İngiltere’de üniversiteye girebilmek için en az 2 adet A-Level sınavında başarılı olunması gerekmedir. Hukuk ve Eczacılık fakülteleri gibi bazı fakülteler için A-level sınavlarından üç tane A derecesi alınması gerekmektedir.

Tüm bu program ve sınavlarda amaç öğrencilere çeşitli alanlarda temel eğitim vermek onları ileri eğitim yıllarına hazırlamak oluyor. Ezbere eğitim yaklaşımının olmadığını da rahatlıkla söyleyebilirim. Üniversite bize daha çok uzak ama KS-1 sınavına şimdiden Eylül’ü çalıştırmaya başlıyorum. Bu arada yazmadan duramayacağım;  Eylül geçen gün İngilizce fonetik bilgisi ile, Türkçe bir kelime yazdı ve biz evde koptuk. “yoorooyoos”. Ne mi demek? “yürüyüş” demekmiş.

Sevgiler

Burak